Άρωμα Φθινοπώρου

Το φθινόπωρο είναι μια εποχή που δεν με συναρπάζει, παρόλα αυτά μπορώ να πω ότι είναι μια εποχή που με ταξιδεύει. Το μυαλό αρχίζει και δουλεύει σε περίεργους ρυθμούς. Αναπολεί, φαντάζεται, ονειρεύεται...

Θυμάμαι ένα φθινοπωρινό απόγευμα εμένα, τον αδελφό μου και τους γονείς μας πάνω στα ποδήλατα δίπλα στο ποτάμι...Εγώ και ο αδελφός μου είχαμε τα ολοκαίνουργια, καλογυαλισμένα ποδήλατά μας, τα οποία εγκαινιάσαμε εκείνη τη μέρα, και τους γονείς μας με κάτι σακαράκες. Εμείς να τρέχουμε και να πεθαίνουμε στα γέλια γιατί απλά δεν μπορούσαν να μας προφθάσουν. Όταν κουραζόμασταν ξαποσταίναμε για λίγο σε κάποιο νοτισμένο από την υγρασία παγκάκι κι έπειτα ήμασταν πάλι έτοιμοι να συνεχίσουμε. Ένα αεράκι δροσερό κοκκίνιζε τα μάγουλά μας και τα δέντρα του δάσους με την κίτρινη φυλλωσιά τους μας καλωσόρισαν στην αγκαλιά τους σχεδόν ημίγυμνα. Το κορμάκι τους άρχισε σιγά σιγά να ετοιμάζεται να φορέσει την χειμωνιάτικη φορεσιά του. Θυμάμαι ακόμη το θρόισμα των φύλλων. Περπατούσα πάνω τους και αυτά διαμαρτύρονταν εντόνως...Τα κελαριστά, καθάρια και κρυστάλλινα νερά του ποταμού ήταν τόσο δελεαστικά που δεν αντιστάθηκα, πήγα στην όχθη και βούτηξα τα πόδια μου. Ακόμη θυμάμαι τις φωνές της μάνας μου..."Τρελάθηκες; Βγες έξω θα κρυώσεις...". Η αλήθεια είναι ότι το νερό ήταν αρκετά κρύο, αλλά ήταν τόση η λαχτάρα μου που ούτε το σκέφτηκα. Κατά το μεσημεράκι καθίσαμε σε ένα γραφικό, πετρόχτιστο ταβερνάκι, τρώγαμε και συζητούσαμε διάφορα πράγματα.

Το φθινόπωρο είναι μία εποχή από την οποία έχω πολλές αναμνήσεις. Είναι, ίσως, η πιο μυστηριώδης και ιδιόμορφη εποχή του χρόνου. Είναι μια περίοδος μελαγχολική, επειδή πλησιάζει ο χειμώνας, αλλά και γεμάτη αισιοδοξία για τη συγκομιδή, που θα βοηθήσει σε ένα εύκολο ξεχειμώνιασμα. Ο καιρός πότε θυμίζει καλοκαίρι και πότε τον επερχόμενο χειμώνα. Μοιάζει αυτή η εποχή με την σημερινή συμπεριφορά των ανθρώπων...Μια έτσι μια αλλιώς...Κι αυτό όμως έχει τη χάρη του.

Λίγα λόγια για αυτήν την εποχή:

Η λέξη προέρχεται από το ρήμα φθίνω και το ουσιαστικό οπώρα, επειδή αυτή την εποχή του έτους λιγοστεύουν τα οπωρικά (οι εδώδιμοι καρποί του δέντρου, τα φρούτα).

Οι μήνες του φθινοπώρου είναι ο Σεπτέμβριος, ο Οκτώβριος και ο Νοέμβριος.

Ο Σεπτέμβριος είναι ο ένατος μήνας του Γρηγοριανού ημερολογίου με διάρκεια 30 ημερών. Η λατινική ονομασία του, September, προέρχεται από το septem=επτά, καθώς ήταν ο έβδομος μήνας του αρχαίου δεκάμηνου ρωμαϊκού ημερολογίου.

Στις αρχές του 4 ου αιώνα μ.Χ. καθιερώθηκε στην Κωνσταντινούπολη ως αρχή του εκκλησιαστικού έτους, η 1 η Σεπτεμβρίου, που συνέπιπτε με την αρχή της Ινδίκτου.

Στην Πάτμο θεωρούσαν την 1 η Σεπτεμβρίου αρχιχρονιά και την ονόμαζαν «πρωτοσετεμπρίαν», ενώ οι Νισύριοι και οι Κώοι την ονόμαζαν «Καλοχρονιά» ή «Αρχιχρονιά».

Είναι ο μήνας της φθινοπωρινής ισημερίας (22 Σεπτ.) μιας, από αστρονομική άποψη, λογικής αφετηρίας του έτους. Έχει διάφορες ονομασίες, όπως ορτυκολόγος, λόγω του περάσματος των αποδημητικών ορτυκιών, τρυγομηνάς ή τρυγητής, λόγω του τρύγου, η πιο διαδεδομένη από τις ονομασίες του στο λαϊκό καλαντάρι και βέβαια Σταυριάτης από τη μεγάλη γιορτή του Σταυρού (14 Σεπτ.).

Είναι όμως και ο μήνας των σχολείων, των οποίων ο αυλόγυρος πλημμυρίζει από φωνούλες παιδιών, είτε αυτά είναι πρωτάκια, με το φόβο του άγνωστου, είτε μεγαλύτερα που έχουν τις εμπειρίες τους και ξανασυναντιούνται χαρούμενα, μετά τις διακοπές του καλοκαιριού.

Ο Οκτώβριος είναι ο δέκατος μήνας του Γρηγοριανού ημερολογίου, με διάρκεια 31 ημερών. Η ονομασία του προέρχεται από τη λατινική λέξη octo=οκτώ, ως όγδοος μήνας του ρωμαϊκού δεκάμηνου ημερολογίου.

Ο Οκτώβριος, καρδιά του φθινοπώρου, συχνά αναφέρεται από το λαό ως Αϊ Δημήτρης, ή Αϊ-Δημητριάτης, από τη μεγάλη γιορτή του Αγίου Δημητρίου στις 26 του μήνα, που θεωρείται και ορόσημο του χειμώνα. Για τις πολλές βροχές που χαρίζει στους γεωργούς, ονομάζεται σε πολλά μέρη και Βροχάρης. Μήνας όμως της σποράς, λέγεται και Σποριάτης.

Στις 18 του Οκτώβρη γιορτάζει ο Ευαγγελιστής Λουκάς, με μεγάλη πανήγυρη στ' Αφάντου, στις 26 Οκτώβρη του 1912 απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη, στις 28 Οκτώβρη γιορτάζουμε το μεγάλο «ΟΧΙ» στην πρόκληση της φασιστικής Ιταλίας, που οδήγησε στην κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου και στις 12 Οκτωβρίου 1944 απελευθερώθηκε η Αθήνα, μετά την τριπλή γερμανο-ιταλο-βουλγαρική κατοχή.

Ο Νοέμβριος είναι ο ενδέκατος μήνας του Γρηγοριανού ημερολογίου, με διάρκεια 30 ημερών. Η ονομασία του προέρχεται από τη λατινική λέξη novem=εννιά, ως ένατος μήνας του ρωμαϊκού δεκάμηνου ημερολογίου.

Όπως και ο Οκτώβρης, αναφέρεται ως Βροχάρης, για τις βροχές του, αλλά και Σποριάς, καθώς είναι ο μήνας της σποράς των δημητριακών και των οσπρίων. Τυπική γιορτή της σποράς είναι τα Εισόδια της Θεοτόκου, στις 21 του μηνός. Ο Νοέμβρης είναι και Κρασομηνάς επειδή ανοίγουν τα καινούργια κρασιά, αλλά και ο μήνας του λιομαζώματος. Ουσιαστικά, με το Νοέμβριο τελειώνουν οι αγροτικές εργασίες. Θα ακολουθήσουν οι κλειστές μέρες του χειμώνα, με τις βροχές και τις ατέλειωτες νύχτες.

Άλλες σημαντικές γιορτές είναι, του Ταξιάρχη και Αρχαγγέλου Μιχαήλ, στις 8 του μηνός, με μεγάλη πανήγυρη στη Σύμη, στην Ιερά Μονή του Πανορμίτη. Ταυτόχρονα είναι και η γιορτή της Αεροπορίας, ενώ την 1 η του μηνός γιορτάζουν οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός, στις 14 του μηνός γιορτάζει ο Άγιος Φίλιππος, στις 25 η Αγία Αικατερίνη και στις 30 ο Άγιος Ανδρέας ο πρωτόκλητος.

Τέλος, στις 17 του Νοέμβρη είναι η επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973 κατά της στρατιωτικής απριλιανής δικτατορίας του 1967, και στις 25 του ίδιου μήνα εορτάζεται η επέτειος της Εθνικής Αντίστασης.