Ο Φλεβάρης των Φλεβών...

Η φωτογραφία είναι του φωτογράφου Adamus Mark

Ο Φεβρουάριος είναι ο δεύτερος μήνας του έτους και αποτελεί τον προπομπό της Άνοιξης με τις πανέμορφες ανθισμένες αμυγδαλιές του. Δεν είναι τυχαία άλλωστε και η παροιμία: «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει». 

Η ονομασία του προέρχεται από το λατινικό ρήμα februum που σημαίνει «εξαγνίζω». Στην αρχαία Ρώμη πρωτοχρονιά ήταν την 1η Μαρτίου, κι ο Φεβρουάριος ήταν ο τελευταίος μήνας του έτους, γι' αυτό έκαναν καθαρμούς, για να εξαγνίσουν το χώρο γύρω από το μίασμα του παλιού χρόνου. Παρομοίως, στην αρχαία Αθήνα υπήρχε η γιορτή των Ανθεστηρίων, η οποία ήταν η γιορτή της αναγέννησης της φύσης και η γιορτή των νεκρών προς τιμή του Λιμναίου Διονύσου και του Χθόνιου Ερμή. Επίσημη μέρα των Ανθεστηρίων ήταν η 12η του μήνα που λεγόταν Χόες και κατά τη διάρκεια της οποίας οι Αθηναίοι γιόρταζαν τα πρώτα άνθη της μυγδαλιάς με διαγωνισμούς οινοποσίας. Σήμερα, η αρχαία αυτή συνήθεια θα μπορούσαμε να πούμε ότι συνεχίζεται με τη μορφή των Ψυχοσάββατων, αν σκεφτούμε τα κόλλυβα και τα τρισάγια που κάνουμε για να βοηθήσουμε τον εξαγνισμό της ψυχής.

Ωστόσο, στη σύγχρονη Ελλάδα ο Φεβρουάριος έχει πάρει και διάφορες άλλες ονομασίες σχετικές με τη μικρή του διάρκεια, όπως Μικρός, Κουτσός, Φλιάρης και Γκουζούκης. Η ονομασία "Φλεβάρης" προέρχεται από τις «φλέβες», δηλαδή τα υπόγεια νερά που αναβλύζουν στη διάρκειά του από τις πολλές βροχές. Στη λαογραφία της Θράκης μάλιστα αναφέρεται ότι «ο Φλεβάρης με τα κρύα του παγώνει τις φλέβες της γης». 

Η διάρκεια του Φεβρουαρίου είναι 28 ημέρες στα κοινά έτη και 29 στα δίσεκτα. Πως, όμως, προέκυψε αυτό; 

Το 44 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρ άλλαξε το ρωμαϊκό ημερολόγιο με τη βοήθεια του Έλληνα αστρονόμου Σωσιγένη, προσθέτοντας μια επιπλέον ημέρα στα δίσεκτα έτη. Συνεπώς, τα δίσεκτα έτη είναι αυτά που έχουν μια επιπλέον μέρα τον Φεβρουάριο («δις» - που σημαίνει δύο φορές και όχι «δυς» που έχει την έννοια της δυστυχίας, «της δυσκολίας, της κακής καταστάσεως ή του απευκταίου αποτελέσματος») και όχι τα "γρουσούζικα" έτη.

Επομένως, ο Φεβρουάριος αρχικά είχε 29 ημέρες στα κοινά και 30 ημέρες στα δίσεκτα έτη. Το 4 π.Χ. όμως ο αυτοκράτορας Οκταβιανός Αύγουστος του αφαίρεσε μία ημέρα, την οποία πρόσθεσε στο μήνα Αύγουστο που έφερε το όνομά του. 

Τέλος, ο Φλεβάρης είναι εκείνος ο μήνας κατά τη διάρκεια του οποίου πέραν του γεγονότος ότι η φύση οργιάζει, έρχονται στην επιφάνεια και οι οργιαστικές τελετουργίες της Αποκριάς. Όλα ξεκινούν με το Τριώδιο, κορυφώνονται τις Αποκριές (την Κυριακή της Κρεατοφάγου και, κυρίως, της Τυρινής) και τερματίζονται την Καθαρή Δευτέρα, με έξοδο στο ύπαιθρο, με φαγοπότι και “σαρακοστιανά”, με χορούς και χαρταετούς.

Καλό Μήνα να έχουμε!!!!